واشنگتن – تلاشها برای کاهش تغییرات آب و هوایی، کشورهای سراسر جهان را بر آن میدارد تا سیاستهای متفاوتی را در قبال صنعت و تجارت اتخاذ کنند و دولتها را به درگیری بکشاند.
این درگیریهای جدید بر سر سیاستهای اقلیمی، اتحادهای بینالمللی و سیستم تجارت جهانی را تحت فشار قرار میدهد و به آیندهای اشاره میکند که در آن سیاستهایی با هدف جلوگیری از فاجعه زیستمحیطی میتواند منجر به جنگهای تجاری فرامرزی مکرر شود.
در ماههای اخیر، ایالات متحده و اروپا یارانهها، تعرفهها و سیاستهای دیگری را با هدف تسریع انتقال انرژی سبز پیشنهاد یا معرفی کردهاند. حامیان این اقدامات میگویند که دولتها باید به شدت برای گسترش منابع انرژی پاکتر و مجازات بزرگترین انتشار دهندگان گازهای گرمایش سیاره در صورتی که امیدوارند از یک فاجعه آب و هوایی جهانی جلوگیری کنند، حرکت کنند.
اما منتقدان میگویند که این سیاستها اغلب کشورها و شرکتهای خارجی را در مضیقه قرار میدهند، زیرا دولتها به صنایع خود یارانه میدهند یا تعرفههای جدیدی برای محصولات خارجی وضع میکنند. این سیاستها از وضعیت موجود چند دهه در تجارت خارج میشوند که در آن ایالات متحده و اروپا اغلب از طریق سازمان تجارت جهانی با یکدیگر متحد میشوند تا سعی کنند موانع تجاری را از بین ببرند و کشورها را تشویق کنند تا برای تقویت تجارت جهانی با محصولات یکدیگر رفتار برابرتری داشته باشند.
اکنون، سیاستهای جدید متحدان نزدیک خود را در برابر یکدیگر قرار داده و شکافها را در یک سیستم در حال حاضر شکننده حاکمیت تجارت جهانی افزایش میدهد، زیرا کشورها تلاش میکنند با چالش وجودی تغییرات آب و هوایی مقابله کنند.
تاد ان. تاکر، مدیر سیاست صنعتی و تجارت در مؤسسه روزولت، که مدافع برخی از موارد است، می گوید: «بحران آب و هوا مستلزم دگرگونی اقتصادی در مقیاس و سرعتی است که بشریت هرگز در تاریخ 5000 ساله مکتوب ما تلاش نکرده است. اقدامات جای تعجب نیست که یک کار به این بزرگی به یک کیت ابزار سیاست جدید نیاز دارد.
سیستم کنونی تجارت جهانی، سالانه دهها میلیون کانتینر حمل و نقل پر از کاناپه، لباس و قطعات خودرو را از کارخانههای خارجی به ایالات متحده میفرستد، اغلب با قیمتهای بسیار پایین. اما قیمتهایی که مصرفکنندگان برای این کالاها میپردازند، آسیبهای زیستمحیطی ناشی از کارخانههای دوردست که آنها را میسازند یا کشتیهای کانتینری و هواپیماهای باری که آنها را از طریق اقیانوس حمل میکنند، در نظر نمیگیرد.
مقامات آمریکایی و اروپایی استدلال می کنند که باید اقدامات بیشتری برای جلوگیری از تجارت محصولات تولید شده با آلودگی بیشتر یا انتشار کربن انجام شود. و مقامات ایالات متحده معتقدند که باید وابستگی خطرناک به چین را به ویژه برای مواد مورد نیاز برای انتقال انرژی سبز، مانند پنل های خورشیدی و باتری های وسایل نقلیه الکتریکی، کاهش دهند.
دولت بایدن یارانه های سخاوتمندانه ای را برای تشویق تولید فناوری انرژی پاک در ایالات متحده اعمال می کند، مانند اعتبار مالیاتی برای مصرف کنندگانی که خودروهای تمیز ساخت آمریکا می خرند و شرکت هایی که نیروگاه های جدیدی برای تجهیزات انرژی خورشیدی و بادی می سازند. هم ایالات متحده و هم اروپا مالیات و تعرفه هایی را با هدف تشویق روش های کمتر زیان آور برای محیط زیست برای تولید کالاها وضع می کنند.
مقامات دولت بایدن ابراز امیدواری کرده اند که انتقال آب و هوا می تواند فرصت جدیدی برای همکاری با متحدان باشد. اما تا کنون، به نظر می رسد که ابتکارات آنها عمدتاً زمانی که ایالات متحده به دلیل واکنش خود به قوانین تجاری اخیر مورد حمله قرار گرفته است، جنجال برانگیخته است.
دولت علناً از چندین تصمیم هیئتهای سازمان تجارت جهانی که علیه ایالات متحده در اختلافات تجاری مربوط به مسائل امنیت ملی حکم میدادند، انتقاد کرده است. در دو اطلاعیه جداگانه در ماه دسامبر، دفتر نماینده تجاری ایالات متحده گفت که سیاست های خود را برای تبعیت از تصمیمات سازمان تجارت جهانی تغییر نخواهد داد.
اما بزرگترین منبع اختلاف، اعتبارات مالیاتی جدید برای تجهیزات انرژی پاک و وسایل نقلیه ساخته شده در آمریکای شمالی است که بخشی از یک لایحه جامع سیاست آب و هوا و سلامت بود که رئیس جمهور بایدن سال گذشته آن را به قانون تبدیل کرد. مقامات اروپایی این اقدام را “قاتل شغل” نامیده اند و ابراز نگرانی کرده اند که سرمایه گذاری های جدید در باتری ها، هیدروژن سبز، فولاد و سایر صنایع را در مقابل ایالات متحده از دست خواهند داد. در پاسخ، مقامات اتحادیه اروپا در این ماه شروع به طرح طرح خود برای یارانه دادن به صنایع انرژی سبز کردند – اقدامی که منتقدان نگرانند جهان را در یک “جنگ یارانه ای” پرهزینه و ناکارآمد فرو برد.
ایالات متحده و اتحادیه اروپا به دنبال تغییراتی بوده اند که می تواند برای آرام کردن هر دو طرف قبل از حل و فصل قوانین اعتبار مالیاتی ایالات متحده در ماه مارس ایجاد شود. اما به نظر می رسد دولت بایدن تنها توانایی محدودی برای تغییر برخی از مفاد قانون دارد. اعضای کنگره می گویند که آنها عمدا این قانون را به نفع تولیدات آمریکایی تنظیم کرده اند.
مقامات اروپایی پیشنهاد کرده اند که می توانند یک پرونده تجاری به سازمان تجارت جهانی وارد کنند که ممکن است مقدمه ای برای اعمال تعرفه بر محصولات آمریکایی در تلافی باشد.
والدیس دامبروسکیس، کمیسر تجارت اروپا، گفت که اتحادیه اروپا متعهد به یافتن راهحلهایی است، اما مذاکرات برای دستیابی به پیشرفت لازم است، در غیر این صورت اتحادیه اروپا با «دعاهای قویتری» برای پاسخ مواجه خواهد شد.
وی گفت: ما باید از همان قوانین بازی پیروی کنیم.
آن کروگر،یکی از مقامات سابق صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی گفت که درد بالقوه یارانههای آمریکا به ژاپن، کره جنوبی و متحدانش در اروپا “بسیار عظیم” است.
خانم خانم گفت: «وقتی به نفع شرکتهای آمریکایی و علیه بقیه جهان تبعیض قائل میشوید، در عین حال به خودتان و دیگران آسیب میرسانید. کروگر، اکنون عضو ارشد دانشکده مطالعات بین المللی پیشرفته در دانشگاه جان هاپکینز است.
اما در نامهای هفته گذشته، مجموعهای از اتحادیههای کارگری و گروههای زیستمحیطی برجسته از آقای دکتر خواستند. بایدن با بیان اینکه قوانین تجاری قدیمی نباید برای تضعیف حمایت از اقتصاد جدید انرژی پاک استفاده شود، برنامه ها را بدون تاخیر پیش برد.
ملیندا سنت میگوید: «زمان پایان دادن به این جوخه تیراندازی است که در آن کشورها تهدید میکنند و در صورت موفقیت، اقدامات اقلیمی یکدیگر را از طریق توافقنامههای تجاری و سرمایهگذاری تضعیف یا لغو میکنند.» لوئیس، مدیر دیده بان تجارت جهانی برای شهروندان عمومی، یکی از گروه های پشت این نامه.
سایر سیاست های اخیر آب و هوایی نیز جنجال برانگیخته است. در اواسط دسامبر، اتحادیه اروپا با دستیابی به توافق اولیه برای اعمال تعرفه کربن جدید بر برخی واردات، گام بزرگی به سوی یک سیاست تجاری جدید متمرکز بر آب و هوا برداشت. به اصطلاح مکانیسم تعدیل مرز کربن برای محصولات همه کشورهایی اعمال می شود که اقدامات سختگیرانه ای برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای خود انجام نداده اند.
هدف این اقدام تضمین این است که شرکتهای اروپایی که باید از مقررات زیستمحیطی سختگیرانه پیروی کنند، برای رقبا در کشورهایی که قوانین زیستمحیطی ضعیفتر به شرکتها اجازه میدهد کالاها را ارزانتر تولید و بفروشند، به ضرر رقبا قرار نگیرند. در حالی که مقامات اروپایی استدلال می کنند که سیاست آنها با قوانین تجارت جهانی مطابقت دارد به گونه ای که یارانه های انرژی پاک ایالات متحده مطابقت ندارد، اما همچنان کشورهایی مانند چین و ترکیه را رتبه بندی کرده است.
دولت بایدن همچنین در تلاش برای ایجاد یک گروه بینالمللی است که بر فولاد و آلومینیوم از کشورهایی که سیاستهای زیستمحیطی ضعیفتری دارند، تعرفه وضع کند. در دسامبر، پیشنهاد اولیه مختصری را برای چنین ترتیب تجاری به اتحادیه اروپا ارسال کرد.
این ایده هنوز راه درازی برای تحقق دارد. اما حتی از آنجایی که این رویکرد می تواند زمینه جدیدی را در رسیدگی به تغییرات آب و هوایی ایجاد کند، این رویکرد ممکن است منجر به تشدید متحدانی مانند کانادا، مکزیک، برزیل و کره جنوبی شود که با هم بیش از نیمی از فولاد خارجی آمریکا را در سال گذشته تامین کردند.
بر اساس پیشنهاد اولیه، این کشورها از نظر تئوری باید مانند ایالات متحده و اروپا فولاد تولید کنند، در غیر این صورت با تعرفههای گمرکی بر محصولات خود مواجه خواهند شد.
حامیان اقدامات تجاری جدید با محوریت اقلیم می گویند تبعیض علیه محصولات خارجی و کالاهایی که با انتشار کربن بیشتر تولید می شوند، دقیقاً همان چیزی است که دولت ها برای ایجاد صنایع انرژی پاک و رسیدگی به تغییرات آب و هوا به آن نیاز دارند.
ایلانا سولومون، مشاور تجاری مستقل که قبلا با باشگاه سیرا کار می کرد، گفت: «شما واقعاً باید در برخی از اصول سیستم تجدید نظر کنید.
اماس. سولومون و دیگران «بند صلح آب و هوایی» را پیشنهاد کردهاند که بر اساس آن دولتها متعهد میشوند که به مدت 10 سال از استفاده از سازمان تجارت جهانی و سایر توافقهای تجاری برای به چالش کشیدن سیاستهای آب و هوایی یکدیگر خودداری کنند.
او گفت: «مشروعیت کامل سیستم تجارت جهانی هرگز بیش از این مورد سوال نبوده است.
در ایالات متحده، به نظر می رسد که حمایت جمهوری خواهان و دموکرات ها از سیاست های ملی گرایانه تر که تولید داخلی را تشویق می کند و واردات کالاهای کثیف تر را کاهش می دهد، در حال افزایش است – اما به احتمال زیاد قوانین سازمان تجارت جهانی را نیز نقض می کند.
اکثر جمهوری خواهان از ایده قیمت ملی کربن حمایت نمی کنند. اما آنها تمایل بیشتری برای افزایش تعرفهها بر محصولات خارجی که به روشهای مضر برای محیطزیست ساخته میشوند، نشان دادهاند که به نظر آنها راهی برای محافظت از مشاغل آمریکایی در برابر رقابت خارجی است.
رابرت ای لایتیزر، مذاکرهکننده ارشد تجاری دولت ترامپ، گفت: «همپوشانی زیادی» بین جمهوریخواهان و دموکراتها در مورد ایده استفاده از ابزارهای تجاری برای جلوگیری از واردات محصولات آلاینده از خارج وجود دارد.
او گفت: «من به این کار میروم تا آمریکاییهای بیشتری را استخدام کنم و دستمزدهای بالاتری داشته باشند. شما نباید بتوانید نسبت به فردی که در دیترویت کار می کند و تلاش می کند خانواده خود را با تولید در خارج از کشور از آلودگی حمایت کند، مزیت اقتصادی کسب کنید.